Skąd startupy mają wziąć pieniądze na rozpoczęcie działalności i rozwój? Jak polski system podatkowy wpływa na funkcjonowanie małych i średnich firm? Jak sprawić, by przetrwał on turbulencje, które wstrząsają nim od dwóch lat?
Nad tymi wszystkimi zagadnieniami zastanawiali się uczestnicy debaty „Nowoczesne instrumenty finansowe szansą na większy dostęp do kapitału i rozwój sektora MŚP” podczas FORUM ROZWOJU, kolejnego wydarzenia zorganizowanego przez redakcję „Forum Polskiej Gospodarki” w ramach cyklu „Gospodarka – inwestycje – innowacje. Wyzwania dla Polski na najbliższą dekadę”.
W debacie wzięli udział:
Andrzej Gawron – poseł na Sejm RP, przewodniczący Sejmowej Podkomisji Stałej ds. Mikro, Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Rozwoju Rzemiosła
Konrad Raczkowski – były wiceminister finansów, dyrektor Centrum Gospodarki Światowej UKSW
Łukasz Kozłowski – główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.
Piotr Kędra – dyrektor inwestycyjny PFR Ventures
Dyskusję moderował Krzysztof Budka, redaktor naczelny „Forum Polskiej Gospodarki”
Uczestnicy panelu dyskusyjnego już na jego początku doszli do wniosku, że zanim odpowie się na pytanie postawione w temacie debaty, należy jeszcze raz zdiagnozować sytuację mikro-, małych i średnich firm – jeśli chodzi o realne możliwości dostępu do kapitału na rozwój.
Zdaniem posła Andrzeja Gawrona, szczególny problem z dostępem do kapitału mają małe firmy i mikroprzedsiębiorstwa innowacyjne, gdzie decyzja o ich finansowaniu wiąże się z podwyższonym ryzykiem. Drugim elementem, wiążącym ręce przedsiębiorcom, jest niestabilność systemu gospodarczego, który powinien być oparty o jasne reguły prawne i podatkowe. Przepisy regulujące tzw. Polski Ład oraz dostęp do kapitału powinny być jak najprostsze.
W opinii prof. Konrada Raczkowskiego, w Polsce dostęp do kapitału dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw jest mocno reglamentowany – firmy mają ogromny problem ze sfinansowaniem swojego rozwoju szczególnie w sytuacji, gdy ich właściciele nie chcą stracić nad nimi kontroli właścicielskiej.
Uporządkować system podatkowy
– Bardzo ważne jest, by stworzyć takie mechanizmy, by można było łatwiej sfinansować działalność startupowych firm – powiedział prof. Raczkowski. Szukający kapitału powinni mieć szybką ścieżkę dostępu do niego. Niestety, polski system podatkowy w obecnym kształcie nie zachęca przedsiębiorców do rozpoczynania, a potem systematycznego rozwijania swojej działalności – jest skomplikowany i na dodatek został wdrożony w złym momencie, bo zmiany są wdrażane przy wysokiej inflacji i wyjątkowej słabości złotego.
Piotr Kędra z PFR Ventures zauważył, że zarówno na świecie, jak i w Polsce, pojawiły się nowe formy inwestowania, z których przedsiębiorcy mogą korzystać. Umożliwiają one inwestowanie w firmy znajdujące się na wczesnym etapie rozwoju.
PFR Ventures chce i wspiera realnie przedsiębiorstwa dobrze rokujące, przede wszystkim firmy innowacyjne, dysponujące naprawdę interesującym pomysłem na rozwinięcie działalności, ale nie tylko na rynku lokalnym, ale także na skalę międzynarodową. Finansowanie takich firm może z powodzeniem odbywać się w modelu wykorzystania kapitału mieszanego – państwowego i prywatnego.
– Fundusze typu venture capital chętniej wspierają takie firmy, gdy dostrzegają ambicje ich właścicieli rozwinięcia ich właśnie na skalę międzynarodową – podkreślił Piotr Kędra.
Skąd jeszcze wziąć kapitał?
Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich, przypomniał, że podstawowymi sposobami sfinansowania działalności małych i średnich firm pozostają kredyt i leasing. Paleta środków inwestycyjnych rośnie dopiero wraz z wielkością przedsiębiorstwa.
– Warto jednak zastanowić się, jak udrożnić w większym stopniu dostęp do finansowania dla MŚP z banków – postulował Łukasz Kozłowski. Jego zdaniem można rozważyć, w jaki sposób te firmy mogłyby korzystać z rynku dłużnego i w większym stopniu – z giełdowego. Tu z mądrym wsparciem w postaci adekwatnych ulg podatkowych mogłoby wejść państwo.
Ważne jest też, żeby przy wspieraniu firm brać pod uwagę nie tylko cykle koniunkturalne, ale także nadzwyczajne wydarzenia, typu pandemie, stany wojny i inne kryzysy.
– Wspieraliśmy też naturalne tendencje, na przykład w pandemii część przedsiębiorców wykorzystała ten czas do rozwinięcia usług sprzedaży online – powiedział Piotr Kędra. Oczywiście w swoich działaniach PFR Ventures bierze też konieczność systemowego wspierania przedsiębiorców. Fundusz sprawuje pieczę nad ponad 40 projektami rozwoju najbardziej obiecujących projektów startupowych.
Partnerem wydarzenia był Instytut ESG
