Wirtualne Media

Ciąża i poród są powodem 39% dni wszystkich zwolnień pracowników w regionie pomorskim. Zaraz za nimi plasują się choroby układu oddechowego (głównie infekcje i przeziębienia), które są przyczyną 25% dni zwolnień, choroby układu ruchu – 8% oraz urazy – kolejnych 6% – wynika z raportu „Praca. Zdrowie. Ekonomia”, opracowanego przez Medicover. Koszty chorób pracowników, w tym zwolnień oraz mniejszej efektywności pracowników, wykonujących swoją pracę pomimo choroby, ponoszą przede wszystkim pracodawcy, ale także cała gospodarka. Co ważne, jak udowadnia raport, koszty te mogą być nawet dwukrotnie niższe, jeśli pracownicy mają łatwy dostęp do profesjonalnej opieki medycznej.

Raport Zdrowia przygotowany przez Medicover to 5-letnia analiza, obrazująca kondycję zdrowotną polskich pracowników. Została ona opracowana na podstawie danych medycznych blisko 180 tys. zatrudnionych w wieku 18-67 lat.

Pracownicy województwa pomorskiego stanowili 6% badanej populacji (10 tys. osób). Wśród nich było 60% mężczyzn i 40% kobiet. Najliczniejszą grupę (43%) stanowiły osoby w wieku 30-39 lat.

Warto zwrócić uwagę na to, że sytuacja demograficzna w województwie pomorskim różni się od ogólnopolskiej. Wśród pracowników pozostających pod opieką Medicover na Pomorzu występuje mniejszy odsetek pracujących kobiet. W Polsce pracujące kobiety stanowią 45% populacji, na Pomorzu tylko 40%. Także struktura wieku pracowników w grupach zawodowych nieco różni się od tej charakterystycznej dla całej Polski. W Polsce najstarsi są pracownicy na stanowiskach decyzyjnych (40 lat), a pracownicy produkcji mają średnio 37-38 lat. Na Pomorzu najstarsi są pracownicy produkcji (średnio 40 lat) oraz managerowie (średnio 39 lat), z kolei pracownicy biurowi (średnio 35 lat) są średnio 1 rok młodsi niż Polsce – zauważa dr n.med. Katarzyna Gorzelak-Kostrzewska, Kierownik ds. profilaktyki i medycyny pracy w Medicover, współautorka Raportu Zdrowia.

Obraz zdrowia pracowników województwa pomorskiego

Ze zgromadzonych danych wynika, że tylko 40% pracowników z województwa pomorskiego ma prawidłowy poziom cholesterolu, zaś u 29% osób poziom cholesterolu przekracza poziom 220 mg/dl. Co piąty pracownik regionu (21%) ma podwyższone ciśnienie tętnicze.

Wśród pracowników na Pomorzu częściej niż w innych regionach Polski stwierdzamy nieprawidłowe wartości cholesterolu – tylko 40% pracowników na Pomorzu ma cholesterol w normie, w porównaniu do 46% średnio w Polsce. Pomorze wyróżnia się także na tle kraju pod względem podwyższonej wartości ciśnienia tętniczego u pracowników produkcji. Na Pomorzu częściej niż w Polsce stwierdzamy podwyższone wartości ciśnienia tętniczego wśród tej grupy pracowników – może to być związane z tym, że pracownicy w regionie są starsi – mówi dr n. med. Katarzyna Gorzelak-Kostrzewska.

Mniej niż połowa pracowników w województwie pomorskim (46%) ma prawidłowy wskaźnik masy ciała (BMI). Ten współczynnik jest niższy niż w ogólnej populacji, dla której wynosi 47%. Pozostali zmagają się z nadwagą (35%) lub otyłością (17%). Kobiety zdecydowanie częściej niż mężczyźni mają prawidłowe BMI (62% vs. 35%).

Najczęstsze powody wizyt lekarskich wśród pracowników w województwie pomorskim

Z jakich powodów pracownicy województwa pomorskiego odwiedzają lekarza? Najczęstszy powód wizyt to badania i porady o charakterze profilaktycznym. Składają się na nie zarówno wizyty z zakresu medycyny pracy, jak i profilaktyki indywidualnej, w tym związane ze szczepieniami. Z tego powodu przynajmniej jedną wizytę u lekarza w ciągu roku odbyło 65% pracowników. Kolejne miejsca na liście najczęstszych powodów porad lekarskich zajmują: infekcje górnych dróg oddechowych (odbyło je przynajmniej raz w ciągu roku 44% pracowników), choroby układu ruchu (23%), urazy (11%) oraz choroby układu krążenia (14%).

Najczęstsze powody zwolnień lekarskich pracowników w województwie pomorskim

Okazuje się, iż najczęstsze powody wizyt u lekarza nie pokrywają się z najczęstszymi powodami zwolnień lekarskich. Wśród tych ostatnich prym wiedzie ciąża i poród, z którymi związanych jest aż 39% dni wszystkich zwolnień pracowników w regionie. Choroby układu oddechowego (gł. infekcje, przeziębienia) są powodem 25% dni zwolnień, urazy – 8%, choroby układu ruchu – kolejnych 6%. Inne przyczyny występują relatywnie rzadziej.

Specyfika lokalnego rynku pracy ma wpływ na najczęstsze powody wizyt u lekarza i przyczyny zwolnień lekarskich. Najczęstsze powody zwolnień lekarskich pracowników w województwie pomorskim różnią się od przyczyn typowych dla ogólnopolskiej populacji osób zatrudnionych. Na Pomorzu odnotowujemy większy odsetek dni zwolnienia z powodu urazów niż przewlekłych chorób układu ruchu w porównaniu do danych ogólnopolskich. Może być to związane z większym odsetkiem mężczyzn w populacji – komentuje dr n.med. Katarzyna Gorzelak-Kostrzewska.

Jakie koszty choroby pracownika ponosi pracodawca?

Koszty choroby pracownika - krótkoterminowych zwolnień lekarskich (absencji), a także straty związane z mniejszą efektywnością niedysponowanych pracowników, wykonujących swoją pracę pomimo choroby (tzw. prezenteizm) ponoszą przede wszystkim pracodawcy.

W ubiegłym roku, koszt zasiłków chorobowych wypłaconych w Polsce przekroczył 13,3 mld złotych! Pracownik jest nieobecny z powodu choroby średnio 12 dni w roku. Do tego kilka razy w roku chodzi do lekarza w godzinach pracy, a w czasie złego samopoczucia mniej wydajnie pracuje. Należy także doliczyć koszt wynikający z niepełnego wykorzystania maszyn, budynków i kapitału przedsiębiorstwa oraz wynagrodzenie za nadgodziny zlecone pozostałym pracownikom lub koszty rekrutacji pracowników na zastępstwo. Zatem średni całkowity koszt absencji chorobowej na jednego pracownika wynosi od 3000 złotych do nawet 4500 złotych rocznie – mówi Jeremi Mordasewicz, przedsiębiorca, Doradca Zarządu Konfederacji Lewiatan i jej reprezentant w Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, poproszony o komentarz do wyników Raportu Zdrowia Medicover.

Choroba może kosztować mniej. Unikatowe dane Medicover

Koszty absencji i prezenteizmu mogą się znacząco różnić w zależności od tego, do jakiej opieki medycznej mają dostęp pracownicy.

Eksperci Medicover, którzy opracowali Raport Zdrowia, policzyli koszty absencji i prezenteizmu dla siedmiu chorób najczęściej występujących wśród pracowników (nadciśnienie tętnicze, bóle grzbietu, alergia i astma, cukrzyca, bóle głowy, choroby układu pokarmowego oraz infekcje dróg oddechowych) w przeliczeniu na jedną osobę zatrudnioną w firmie.

Analizie poddano zarówno pracowników objętych opieką w Medicover, jak i korzystających z usług pozostałych placówek prywatnych i publicznych (na podstawie ogólnodostępnych danych publikowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych). Okazało się, iż koszty przypadające na jednego pracownika pozostającego pod opieką Medicover w przypadku wszystkich wymienionych chorób są niższe niż w przypadku przeciętnego pracownika w Polsce. W przypadku niektórych schorzeń są one nawet kilkukrotnie niższe, np. w przypadku cukrzycy - 6,7 razy niższe (11 zł w Medicover vs. 70 zł poza Medicover), a nadciśnienia tętniczego – 5 razy niższe (16 zł vs. 80 zł).

Eksperci policzyli też długość zwolnień. I tak dla chorób górnych dróg oddechowych i bólów grzbietu zwolnienia lekarskie pracowników będących pod opieką Medicover są o 1/3 krótsze od zwolnień wystawianych w całej Polsce.

Łatwy dostęp do wizyty i krótki czas oczekiwania na nią mają kluczowe znaczenie

Osoba pod opieką Medicover znacznie krócej oczekuje na wizytę lekarską, ma zapewnioną szybką i profesjonalną pomoc. Łatwy dostęp do wizyt powoduje, że pracownik trafia do lekarza we wcześniejszym stadium choroby, która zazwyczaj jest wtedy łatwiejsza i szybsza do wyleczenia. To pomaga ograniczyć ilość dni zwolnienia lekarskiego i w ten sposób ograniczyć koszt choroby dla pracodawcy. Szybka diagnoza i podjęcie leczenia przyczynia się też do ograniczenia wydatków pracowników ponoszonych na przykład na zakup leków – zauważa dr Agnieszka Motyl, Kierownik ds. Jakości Medycznej w Medicover, współautorka Raportu.

Ważna jest też dobra współpraca z lekarzem

Warto podkreślić również czynniki, które wpływają na koszt choroby, poza niezależnymi aspektami takimi jak jej specyfika, częstość występowania czy wiek chorego. Okazuje się, że zaskakująco wiele zależy od współpracy lekarza z pacjentem, tego jak szybko zostanie udzielona porada medyczna oraz jaka będzie jej jakość. Ważne są także różnorodne możliwości komunikacji (w tym dostęp do konsultacji i wyników on-line) oraz przestrzeganie zaleceń.

Wyniki badania potwierdziły, że łatwy dostęp do porady medycznej pozwala uniknąć nieskutecznego leczenia i szybciej wrócić do zdrowia. Obserwuję to również w mojej codziennej praktyce lekarskiej – podsumowuje dr Agnieszka Motyl. Koszty choroby, w tym długość zwolnienia, mogą być ograniczone poprzez korzystanie z kompleksowej opieki zdrowotnej realizowanej na czas, której efekty leczenia są monitorowane poprzez Wskaźniki Jakości Klinicznej – dodaje.

Okiem pracodawcy

Pracodawcy mają coraz większą świadomość, że koszty chorób pracowników można ograniczyć dzięki kompleksowej opiece zdrowotnej i ułatwieniu dostępu do lekarza. Wykupujący taką opiekę dla swoich pracowników oceniają, że jej korzyści są większe od kosztów: mniej nieobecności w czasie choroby, mniej czasu spędzonego w poczekalniach, wcześniejsze leczenie schorzeń i w rezultacie wyższa wydajność pracy. A do tego większa lojalność pracowników, szczególnie kobiet, doceniających opiekę zdrowotną finansowaną przez pracodawcę - mówi Jeremi Mordasewicz.

Komentarz ekonomisty

W perspektywie makroekonomicznej znaczenie zdrowia dla gospodarki kraju jest doceniane na całym świecie, choć niestety, jeszcze niedostatecznie w Polsce. Próbuje się także liczyć koszty chorób, nie tylko w ujęciu kosztów bezpośrednich, ale także kosztów pośrednich, związanych z zaniechaniem leczenia lub skutkami zaniedbań. A tymczasem tylko naprawdę zdrowy i spokojny o swoje zdrowie pracownik jest wysoko produktywny i kreatywny. Dlatego bardzo cenne są wnioski, które możemy wyciągnąć z badania Medicover. Portret zdrowotny statystycznego pracownika oraz koszt związany z konkretnymi chorobami to wartościowe informacje, które możemy przekuć na politykę firmy w zakresie zdrowia i profilaktyki – komentuje wyniki Raportu ekonomista, prof. Witold Orłowski.