Nowe przepisy o PCC od rzeczy kupowanych w ramach postępowania egzekucyjnego

Wiadomo, że na licytacjach komorniczych można często kupić nieruchomości taniej niż na rynku. Dlatego wiele osób chętnie z nich korzystało, aby zakupić np. działkę. Dodatkowo na korzyść kupowania licytowanych rzeczy od komorników działało zwolnienie tych transakcji z PCC.

Licytacja w listopadzie, postanowienie w lutym
Na to zwolnienie powołał się podatnik, który w listopadzie 2015 r. wylicytował działkę, która została wystawiona na sprzedaż w ramach postępowania egzekucyjnego. Następnie złożył wymagane procedurą oświadczenie, dotyczące pochodzenia środków. Postanowienie o przybiciu – czyli o ostatecznym wygraniu licytacji – podatnik uzyskał 6 grudnia 2015 r.

Jednak dopiero 10 lutego 2016 r. podatnik uzyskał z urzędu skarbowego – bo licytacja odbyła się w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego na rzecz fiskusa – że postanowienie o przyznaniu im własności gruntu jest ostateczne i że mogą oni wprowadzać zmiany w księgach wieczystych.

I właśnie to opóźnienie sprawiło, że podatnicy zwrócili się do izby skarbowej z prośbą o interpretację podatkową. Mianowicie do końca 2015 r. obowiązywał zapis, wg którego nie podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) umowy zakupu rzeczy, sprzedawanych w ramach postępowania egzekucyjnego oraz upadłościowego.
Podatnik zapytał fiskusa, kiedy właściwie nastąpiło nabycie nieruchomości oraz czy od transakcji musi zapłacić PCC. Uznał, że zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego, udzielenie przybicia oznacza sprzedaż. To zaś oznaczałoby, że do transakcji doszło przed zmianą przepisów, więc PCC nie jest należny.

Kluczowa data wydania postanowienia
Jednak Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 1 czerwca 2016 r. (sygnatura IBPB-2-1/4514-120/16/MZ) uznała stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Urzędnicy zacytowali ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, która w art. 112b § 1 mówi, że kiedy postanowienie o przybiciu stało się ostateczne i nabywca zapłacił, wówczas organ administracyjny wydaje postanowienie o przyznaniu własności. Z kolei wg art. 112b § 3 tej ustawy, to postanowienie przenosi własność na nabywcę.

To zaś – jak stwierdzili urzędnicy – oznacza, że do przeniesienia własności, czyli do zawarcia transakcji, doszło już w lutym tego roku. A wtedy w prawie nie było już ulgi, umożliwiającej kupowanie na aukcjach komorniczych rzeczy bez PCC.
Urzędnicy przypomnieli także, że opodatkowanie umów, w których dochodzi do zmiany właściciela nieruchomości, wynosi 2% podstawy opodatkowania.

Marek Siudaj, Tax Care