Ministerstwo Gospodarki do końca roku chce zakończyć prace nad „Polityką energetyczną Polski do roku 2050”. Zakłada ona m.in. rozwój energetyki jądrowej oraz pozyskiwanie prądu z gazu łupkowego. Podstawowym polskim surowcem energetyczny do 2050 roku ma jednak pozostać węgiel.

Największy polski eksporter węgla spółka Węglokoks nadal planuje zająć się bezpośrednio wydobyciem węgla. Sektor produkcji – jak zapewnia prezes – ma stabilizować podstawowy biznes, czyli sprzedaż surowca. Spółka pozytywnie ocenia szanse polskich firm górniczych na Ukrainie, choć dużym problemem mogą być terminowe płatności od wschodnich kontrahentów.

Strategia PGE zakłada zróżnicowanie dotychczasowych źródeł energii. Tempo jej wprowadzania ma jednak zależeć przede wszystkim od opłacalności poszczególnych inwestycji. Wymagają one wysokich nakładów, więc jeśli koszty emisji dwutlenku węgla będą wysokie, to dywersyfikacja będzie przebiegać wolniej.

Nowy rząd będzie musiał się zmierzyć z fatalną sytuacją w górnictwie. Tylko w I półroczu polskie kopalnie straciły na sprzedaży węgla ponad miliard złotych. Choć niskie ceny węgla są problemem na całym świecie, w Polsce nakłada się na to brak efektywność wydobycia i utrzymywanie trwale nierentownych kopalni kosztem inwestycji w te, które mogą być zyskowne. Od szybkiej reformy górnictwa węgla zależy kondycja całej branży energetycznej.

Plany inwestycyjne Tauronu zakładają wydawanie do 2020 po 4 mld zł rocznie. Do 2023 ma to być w sumie 37 mld zł. Spółka chce równo podzielić swoje inwestycje między technologie oparte na węglu, gazie i energii odnawialnej, tak by ograniczyć ryzyko. Obecnie największym przedsięwzięciem Tauronu jest budowa bloku węglowego o mocy 910 MW w Elektrowni Jaworzno III. Strategia zakłada też duże nakłady na rozbudowę i modernizację sieci dystrybucyjnej.

Nowo budowane bloki węglowe w elektrowniach w Opolu, Kozienicach i Jaworznie będą potrzebowały kilkanaście milionów ton węgla rocznie. Tymczasem jego wydobycie w Polsce systematycznie spada, ponieważ jest wypierany przez tańszy surowiec z importu. Eksploatacja obecnych złóż węgla bez dodatkowych inwestycji w górnictwo spowoduje, że Polska w perspektywie kolejnych 20-30 lat 80 proc. surowca będzie importować. Problemem jest jednak opór społeczny i regulacje – zarówno na poziomie UE, jak i kraju.

Unia Europejska powinna wprowadzić surowsze normy dotyczące jakości importowanego węgla. Należy także wspierać wydobycie i wykorzystanie europejskich surowców energetycznych poprzez zwolnienie ich z opłat za uprawnienia do emisji dwutlenku węgla – uważa Waldemar Pawlak. Zdaniem byłego ministra gospodarki, takie działania pomogłyby polskiemu górnictwu, które przeżywa głęboki kryzys.

Szczególnie mocno spadek cen węgla odczuwa Kompania Węglowa. By ratować sytuację, spółka zapowiedziała poszukiwanie odbiorców w kraju i za granicą dla ok. 5 mln ton węgla, który zalega na zwałach. Prezes Węglokoksu, który zaoferował Kompanii pomoc w procesie sprzedaży, uważa, że jest to konieczne mimo obecnych niskich cen.

Nowy zarząd Kompanii Węglowej pracuje nad modernizacją planu, który ma wyprowadzić spółkę na prostą. Prezes Mirosław Taras zapewnia, że jest to plan rozsądny, który daje nadzieję na sukces. Jego częścią jest kontynuacja inwestycji w spółce. Kompania Węglowa duże nadzieje wiąże z inwestycją w Lubelskim Zagłębiu Węglowym – w złoże Pawłów.

Polska już dawno nie jest górniczą potęgą. Obecne wydobycie węgla jest blisko dwukrotnie niższe niż na początku transformacji, a import przewyższa eksport. To dlatego, że od początku przemian nie powstała ani jedna spójna i całościowa strategia dla górnictwa – uważa prezes Katowickiego Holdingu Węglowego Roman Łój. Kopalnie potrzebują ogromnych nakładów na utrzymanie poziomu wydobycia i poprawę rentowności, a mimo to wielokrotnie opóźniano ich debiut na giełdzie i restrukturyzację.

Ogromne inwestycje w sektorze elektroenergetycznym mają służyć wzmocnieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski. Projekty energetyczne realizowane przez polskie spółki w Kozienicach, Opolu czy Jaworznie mają pochłaniać rocznie kilkanaście milionów ton węgla, który jest podstawą miksu energetycznego kraju i zarazem kluczowym surowcem dla bezpieczeństwa energetycznego. Dodatkowo inwestycje te będą wykorzystywać najnowocześniejsze dostępne technologie, dzięki czemu będą spełniać unijne standardy środowiskowe.

Parlament Europejski ostatecznie zatwierdził wczoraj tzw. "backloading", czyli zamrożenie 900 mln uprawnień do emisji CO2. Teraz nowe przepisy wymagają jeszcze zgody unijnych ministrów, co ma nastąpić na spotkaniu 16-17 grudnia. Zdaniem ekspertów, rynek już zdyskontował ewentualne zmiany, a uprawnień na rynku nadal będzie więcej niż prognozowano.

Za siedem lat – zgodnie z unijnymi wymogami – wszystkie nowe budynki mają mieć niemal zerowe zużycie energii. Dziś w Polsce jest ono w przeliczeniu na metr kwadratowy nawet pięciokrotnie wyższe niż w standardach zachodnich. Eksperci podkreślają, że efektywność energetyczna, w tym m.in. termomodernizacja budynków oraz energetyka rozproszona i odnawialna to rozwiązania tanie i ekologiczne, dzięki którym można przestawić polską gospodarkę na niskoemisyjną.

Praca dla młodych, modernizacja kopalń i budowanie elektrowni metanowych – to główne zmiany, jakie nastąpią w ciągu najbliższych lat w górnictwie. Wnioski płynące z audytu przeprowadzonego na zlecenie resortu gospodarki w trzech spółkach węglowych: Kompanii Węglowej, Katowickim Holdingu Węglowym i Jastrzębskiej Spółce Węglowej potwierdzają, że bez głębokich zmian polskie górnictwo nie odzyska konkurencyjności.

Prezes Jastrzębskiej Spółki Węglowej zapowiada wprowadzenie dodatkowego dnia pracy dla górników w nadchodzącym roku. Ma to zwiększyć konkurencyjność coraz mniej rentownych kopalń.

Jeśli polska energetyka chce przez następne dwie lub trzy dekady korzystać z węgla, polskie górnictwo musi być rentowne, a opalane węglem elektrownie wydajne. Choć Unia Europejska dąży do ograniczenia emisji CO2, którego wielkim emitentem są właśnie elektrownie opalane czarnym surowcem, nie musi to oznaczać rezygnacji z węgla. Nowe, bardziej efektywne bloki węglowe w elektrowniach wyprodukują tę samą ilość energii przy znacznym ograniczeniu emisji.

Spółka Lubelski Węgiel Bogdanka stara się utrzymać pozycję lidera jako najnowocześniejszej i najbardziej efektywnej kopalni węgla kamiennego w Polsce. Mimo trudności na jednej ze ścian, podtrzymuje cel zwiększenia wydobycia i wydłużenia żywotności kopalni. Jeszcze w tym miesiącu zamierza uruchomić drugi kompleks strugowy.

Pomimo ciepłej jesieni zapotrzebowanie na węgiel ciepłowniczy jest na podobnym poziomie jak w ubiegłym roku. W przyszłym roku spodziewane są niewielkie spadki ceny węgla. Mimo polityki Unii Europejskiej zmierzającej do zmniejszenia udziału tego surowca w energetyce, w Polsce udział paliw alternatywnych pozostanie znikomy przez wiele lat.

Nierentowne kopalnie trzeba jak najszybciej zamknąć - uważa Janusz Steinhoff, były wicepremier i minister gospodarki. W przeciwnym razie będą obniżały wyniki finansowe spółek energetycznych i ograniczały ich rozwój. Dzięki decyzji o zamknięciu kilkudziesięciu kopalń 10 lat temu, polskie górnictwo zaczęło zarabiać.

Polska jest na przedostatnim miejscu w Unii Europejskiej pod względem czystości powietrza. Do 2015 roku zobowiązaliśmy się wdrożyć dyrektywy mającej gwarantować czyste powietrze w Europie. Za niedopełnienie wymogów będą groziły nam kary.